Може ли Земјата да се одбрани од судир со големо небесно тело? Погледнете како стојат работите во моментов

Во текот на историјата на Земјата се случувале неочекувани посети на астероиди. За очекување е тоа да се случи и во иднина. Кои се шансите за навистина сериозен судир? Дали властите трошат доволно за да спречат ваков инцидент пред да се случи?

За да добиете одговори на овие прашања, треба да знаете колку објекти се блиску до Земјата. Проценките велат дека во орбитата околу Сонцето на растојание од околу 193 милиони километри има милиони објекти како што се астероиди и комети со различни големини.

Може да ни се закануваат оние кои ни приоѓаат на оддалеченост од 7,4 милиони километри и имаат дијаметар од најмалку 140 метри. Ако небесно тело од оваа големина се судри со Земјата, може да го уништи целиот град и голем дел од околниот регион.

Помалите астероиди се исто така голема закана

Поголемите тела – километар во дијаметар и повеќе – би можеле да имаат последици на глобално ниво, па дури и да предизвикаат масовно истребување.

На пример, астероидот што ја погоди областа на денешниот полуостров Јукатан пред 65 милиони години имаше дијаметар од 10 километри. Го уништи најголемиот дел од флората и фауната на Земјата, вклучително и диносаурусите.

Помалите тела исто така можат да предизвикаат значителна штета. Кога небесно тело со дијаметар од околу 50 метри експлодираше над реката Тунгуска над Сибир во Русија во 1908 година, ударниот бран собори повеќе од 80 милиони дрвја на површина од 2.100 квадратни километри.

Пред девет години, астероид со дијаметар од само 20 метри експлодираше во атмосферата над рускиот град Челјабинск. Тој испуштил енергија споредлива со 30 атомски бомби фрлени врз јапонскиот град Хирошима. Тогаш беа повредени над 1.100 лица, а материјалната штета достигна 33 милиони американски долари.

Следниот астероид што ќе ни се приближи доволно е 2005 ED224, со дијаметар од 50 метри. Шансите за судир на 11 март 2023 година се еден на 500.000.

Во 1998 година, американската вселенска агенција НАСА доби задача да пронајде и следи 90 отсто од блиските небесни тела со дијаметар од километар или повеќе во следните десет години. Оваа цел беше постигната и надмината во 2011 година.

Во 2005 година, задачата беше проширена за да вклучи најмалку 90 проценти од вселенските тела со дијаметар од 140 метри или поголеми до 2020 година. Тоа не се случи. Тие изнесуваа 40 проценти, најмногу поради недостиг на финансии.

Од 1 февруари оваа година, астрономите лоцирале 28.226 астероиди блиску до Земјата, од кои 10.033 се со дијаметар од најмалку 140 метри, а 888 најмалку километар. Секоја недела на таа листа се додаваат околу 30 нови вселенски тела. Неодамна, еден од нив беше во дијаметар од два километри.

Лансирањето на инфрацрвениот вселенски телескоп NEO Surveyor е закажано за 2026 година, чија мисија ќе биде откривање на потенцијално опасни астероиди.

Слепа точка

Можеме да спречиме судир со небесно тело само ако знаеме дека ни се приближува. Астероидите знаеле да ни се прикрадат низ историјата.

Така, на пример, во 2019 година, на оддалеченост од само 72,4 илјади километри не помина астероид со големина на фудбалско игралиште.

Во текот на изминатата година ни се приближи астероид со големина на авион 747, додека во 2012 година имавме блиска средба со небесно тело со дијаметар од еден километар. Во сите три од овие случаи, ги откривме само еден ден пред да поминат покрај Земјата.

Истражувањата покажуваат дека поради ротацијата на Земјата се формира слепа точка на која не можеме да видиме поединечни астероиди или ни се чини дека се неподвижни. Така, на пример, во 2008 година, астрономите забележале мал астероид само 19 часа пред да удри во рурален дел на Судан.

Како да се одбраниме?

Затоа, раното откривање е од клучно значење за заштита. Се проценува дека се потребни пет до десет години подготовка доколку сакаме успешно да се одбраниме. Еве што можеме да направиме:

• евакуирање и помош на погодената област
• испраќање вселенско летало кое ќе ја користи гравитацијата за да ја промени траекторијата на небесното тело
• испраќање вселенско летало да удри во небесно тело
• детонирање нуклеарна бомба во близина на небесно тело

Во ноември 2021 година, НАСА ја лансираше мисијата за тестирање за двоен астероид за пренасочување (DART), која треба да утврди дали е можна планетарна одбрана.

Во септември оваа година ќе се обиде да ја промени траекторијата на големиот астероид Дидимос и неговата мала месечина – кои моментално не претставуваат закана за Земјата.

Исто така, ќе биде корисно да се знае од што се направени астероидите кои можат да ја загрозат Земјата.

Астероидот Бену е со дијаметар од 490 метри. Ќе ни се доближи многу на 24 септември 2182 година, со коефициент еден наспроти 2.700 за судир.

Астероид со таа големина може да уништи цел континент. Затоа, во 2016 година, НАСА ја испрати сондата OSIRIS-Rex да ја проучува. Сондата успешно пристигнала на астероидот, ја снимила и земала примероци. Таа треба да се врати на Земјата следната година, пишува Next Web.