Вистинската причина зошто Алберт Ајнштајн добил Нобелова награда – и не, тоа не е поради теоријата на релативноста!

Алберт Ајнштајн бил номиниран за Нобеловата награда секоја година од 1910 до 1922 година, при што во архивите на Нобеловиот комитет се зачувани 60 номинации за него. Овие номинации главно се поврзани со неговата теорија на релативноста, која внесе револуција во разбирањето на физиката.

Сепак, наградата му беше доделена дури во 1922 година, и тоа за објаснувањето на фотоелектричниот ефект. Комитетот тогаш истакна дека ова дело е „од фундаментално значење за физиката“, бидејќи објаснувањето на фотоелектричниот ефект не само што ги потврди теоретските претпоставки, туку отвори и нови патишта во развојот на квантната механика.

Интересно е што иако теоријата на релативноста веќе беше препознаена како револуционерна, Нобеловиот комитет имаше резерви околу нејзината целосна експериментална потврда. Физиката на тоа време се фокусираше на експерименталните докази, а некои членови на комисијата сметаа дека теоријата на релативноста сè уште не е доволно потврдена за да се награди.

Признанието за фотоелектричниот ефект беше пресвртница и за физиката и за технологијата. Ова откритие објасни како светлината, при интеракција со метални површини, ослободува електрони, што беше клучно за развојот на модерните технологии, вклучувајќи ги соларните панели и електронската индустрија.

Дополнително, вреди да се спомене дека Нобеловата награда му беше доделена ретроактивно за 1921 година, бидејќи во таа година не беше доделена награда за физика. Овој преседан ја нагласува важноста на неговото дело во очите на научната заедница.

И покрај тоа што наградата беше за фотоелектричниот ефект, самата церемонија беше одржана во отсутност на Ајнштајн, кој во тоа време патуваше низ Азија и други делови од светот, промовирајќи ја науката и држејќи предавања.