Вашата онлајн безбедност е загрозена: Дали „Потврдете дека не сте робот“ крие нешто повеќе?

Во дигиталната ера, речиси секојдневно нè пречекува едно исто прашање:
„Потврдете дека не сте робот.“

Изгледа безопасно – па дури и досадно – но што ако зад тој едноставен клик се крие нешто многу подлабоко?

Што значи оваа проверка?

Оваа порака не е таму само да ве изнервира. Таа е обид на веб-страниците да откријат дали сте вистинска личност или автоматизиран бот. Целта е да се спречат злоупотреби:

спам пораки,
масовни хакирања,
крадење податоци,
и дури лажни купувања или манипулации со гласови.

CAPTCHA („Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart“) е првата линија на дигитална одбрана. Но со текот на годините, оваа „одбрана“ еволуираше – и почна да поставува повеќе прашања од одговори.

Што навистина се случува кога кликаш „Не сум робот“?

Ако мислите дека само кликате едно поле, размислете повторно.

Современите CAPTCHA системи (особено Google reCAPTCHA) не се базираат само на вашите одговори, туку следат и:

како се движи вашиот курсор,
колку време ви треба за да кликнете,
дали вашиот уред има cookies или историја поврзана со Google,
IP адресата, локацијата, и дури движењето на телефонот ако сте мобилен корисник.

Да – можеби само кликнувате на семафори, но зад сцената алгоритмите прават вистинска психоанализа на вашето однесување.

Кој профитира од овие тестови?

Една од најпознатите CAPTCHA верзии е Google reCAPTCHA. Освен што нè штити од ботови, таа собира податоци што му помагаат на Google да ги подобрува своите алгоритми – без вие ни да знаете, ни да прифатите.

Некои експерти дури тврдат дека со секој клик на CAPTCHA, ние учествуваме во тренирање на вештачката интелигенција – како препознавање на објекти на слики, ракопис, сообраќајни знаци итн.

Превод? Ние работиме бесплатно за Google.

Како да се заштитите?

Иако не можете целосно да ги избегнете CAPTCHA тестовите (освен ако не сте бот – здраво, Бобот!), сепак можете да преземете неколку чекори за поголема приватност:

користете пребарувачи што не следат (DuckDuckGo, Brave),
исклучете cookies за трети страни,
користете VPN за заштита на IP адресата,
и не кликајте CAPTCHA од сомнителни страници – некои се лажни и служат за фишинг.

Дигитална будност: повеќе од еден клик

„Потврдете дека не сте робот“ веќе одамна не е само тест за да проверите дали гледате добро или знаете што е мост. Тоа е дел од многу посложен екосистем каде што се судираат безбедноста, приватноста и комерцијалниот интерес.

Понекогаш, најопасните нешта на интернет се скриени зад најобичните копчиња.

Затоа – следниот пат кога ќе кликнете „Не сум робот“, сетете се:
не се браниме само од ботови. Се браниме и од системи кои предобро сакаат да знаат кој сте.