Албанска вечерна прошетка: Наизглед обичен ритуал произлезен од тешки времиња
На почетокот не звучи како ништо невидено: Вечерна прошетка. Меѓутоа, во Албанија тоа е ритуал толку посебен и богат по значење што има свое име – xhiro, што буквално значи „прошетка“ и гласи „жиро“. Ова би можело да се спореди со „корзо“ кај нас.
Одење пред зајдисонце или по зајдисонце е општествена активност замислена во посебни околности. Ако се навратевме неколку децении наназад, во затворена, комунистичка Албанија која беше отсечена од светот, ќе ја сфативме важноста на вечерната прошетка.
Излегувањето по клубови, кина и ресторани во тоа време не им било достапно на голем број осиромашени жители, па не им останале многу други активности освен талкањето. Затоа xhiro е токму тоа, прошетка без конкретна цел, прошетка заради шетање и дружење.
Некои тврдат дека бесцелното талкање е постаро од комунистичкиот режим и има повеќе врска со социјалното вмрежување кое некогаш се служело, особено во руралните области кога имало само една точка на местото каде што сите гравитирале.
Џејмс Лајтхарт, Јутјуберот кој го сними целото видео посветено само на оваа навидум обична појава, изјави дека постојат некои непишани правила. Се чини дека различни групи се поделени со невидлива рака и одат во различни зони.
Семејствата со деца обично пешачат по патеката околу езерото или парковите, романтичните шеталишта обично одржуваат помлади заљубени парови, а групи девојки или мажи кои излегуваат да прошетаат или можеби ќе бидат забележани обично кружат по патиштата кои понекогаш се затворени за сообраќај во лето или навечер. „Изгледа како генерализација, но откако го забележав, проверив кај локалното население и моите сомнежи се потврдија.“, коментира Џејмс.
Нивниот заклучок беше дека прошетките се постар еквивалент на „скролување“ на социјалните мрежи каде што ги набљудуваме другите луѓе, ги коментираме и ако ни се допаѓаат – можеби треба да ги контактираме.
На почетокот не звучи како ништо невидено, само вечерна прошетка. Но, во моменти кога сме проголтани од технологијата и удобноста во четири ѕида, навидум обичната активност носи здив на освежување и дух на „понормални“ времиња кога бевме – барем физички – поблиску еден до друг. Затоа, ако одите во Албанија, послушајте го советот на Јутуберот кој ќе ви каже дека најубавата и најевтина активност е токму тоа: xhiro.