Американски научници ја добија Нобеловата награда за медицина во 2024 – Еве зошто нивното откритие е важно

Американските научници Виктор Амброуз и Гери Равкан ја добија Нобеловата награда за медицина или физиологија во 2024 година за нивното пионерско откритие на микроРНК (мали РНК молекули) и нивната критична улога во регулацијата на гените. Нобеловиот комитет го објави ова на 7 октомври 2024 година.

Нивното откритие дава увид во тоа како гените се регулираат на молекуларно ниво, отворајќи нови можности за разбирање и лекување на различни болести.

Човечките органи и ткива се составени од различни типови на клетки. Тие ги содржат истите генетски информации складирани во нивната ДНК. Сепак, клетките исто така складираат уникатни групи на протеини. Како е ова можно? Одговорот лежи во прецизно регулирање на генската активност, така што само вистинскиот сет на гени се активни во секој даден тип на клетка.
Според студијата, регулацијата на микроРНК генот функционира стотици милиони години. Овој механизам влијаеше на еволуцијата на сложените организми.

Клетките и ткивата не се развиваат нормално без микроРНК. Абнормалната регулација на микроРНК може да придонесе за развој на рак. На пример, луѓето со мутации во гените што ги кодираат микроРНК доживуваат вродени оштетувања на слухот, видот и многу повеќе. А мутациите на еден од протеините неопходни за производство на микроРНК доведуваат до ДИЦЕР1 синдром.
DICER1 е вид на генетска мутација. Луѓето со овој синдром имаат тенденција да развијат одредени видови на рак.

Научниците, исто така, открија дека една микроРНК може да регулира многу различни гени, и обратно, еден ген може да контролира неколку микроРНК, а со тоа да ги координира и подесува генските мрежи.

Зошто е ова важно

„Ова неверојатно откритие открива сосема нова димензија на генската регулација. Излегува дека микроРНК се фундаментално важни за развојот и функционирањето на организмите“, објаснија претставниците на Нобеловиот комитет.

Нобеловата награда за физиологија или медицина е доделена 115 пати на 229 лауреати помеѓу 1901 и 2024 година. Во 2023 година, научниците