Блиската џуџеста планета, Церера, криела огромни количини вода под површината. Дали тоа е клучот за разбирање на замрзнатите океани во Вселената?

Блиската џуџеста планета, Церера, можеби има кора која е претежно составена од воден мраз – дури до 90%. Ова откритие би можело да ни помогне да научиме повеќе за „океанските светови“ во вселената и што се случува кога овие светови целосно замрзнуваат.

Церера, која се наоѓа во астероидниот појас помеѓу Марс и Јупитер, е најголемото тело во тој регион. Иако често ја нарекуваат астероид, таа е доволно голема и кружна за да биде класифицирана како џуџеста планета, приближно половина од големината на Плутон. Научниците долго време претпоставуваа дека Церера содржи малку воден мраз, но новите истражувања сугерираат дека има многу повеќе од тоа.

„Веруваме дека има многу воден мраз блиску до површината на Церера, и дека тој се намалува како одите подлабоко,“ вели планетарниот научник Мајк Сори од Универзитетот Пурдју во САД.

Церера има некои уникатни карактеристики, како светли точки на нејзината површина кои можеби се ледени вулкани, што сугерира дека таму има барем малку вода. Претходните проценки мислеа дека водата сочинува околу 30% од површината на Церера, затоа што научниците веруваа дека ако има премногу мраз, површината ќе се израмни со текот на времето. Но, кога вселенското летало „Зора“ на НАСА ја проучуваше Церера во 2015 година, откри остри кратери кои не се вклопуваа во оваа теорија.

Сори и неговиот тим користеа податоци од мисијата „Зора“ и компјутерски модели за да тестираат како мразот се однесува на Церера. Тие откриле дека, дури и ако површината е претежно мраз, таа ќе остане стабилна ако има малку нечистотија или каменчиња измешани со мразот. Ова ги одржува кратерите остри, дури и по милијарди години.

Симулациите на истражувачите сугерираат дека Церера може да има дебела кора од мраз, можеби повеќе од 90% мраз, со малку камен за да ја одржи цврста. Ова може да ни помогне да разбереме други ледени светови, како месечините на Јупитер (Европа, Ганимед) и Сатурн (Енцеладус, Мимас), кои можеби исто така имаат океани скриени под мразот.

За разлика од тие месечини, Церера не орбитира околу планета, па нема плимски сили кои би ја одржувале топла. Ако Церера некогаш имала течен океан, веројатно сега е целосно замрзнат. „Церера можеби некогаш била океански свет како Европа, но со валкан, каллив океан,“ објаснува Сори. „Како што тој океан замрзнувал, создавал ледена кора со малку каменчиња измешани во неа.“

Ако оваа теорија е точна, тоа покажува дека замрзнатите океански светови може да изгледаат многу поинаку од тоа што очекуваме. НАСА веќе испрати вселенско летало до Церера еднаш и би можела повторно да го направи тоа, бидејќи оваа џуџеста планета може да биде еден од најлесните ледени светови за проучување.

„Највозбудливиот дел од сето ова е што Церера може да биде замрзнат океански свет релативно близу до Земјата,“ вели Сори. „Може да ни даде траги за ледени месечини во подалечниот дел на Сончевиот Систем, што ја прави одлична цел за идни мисии.“

Истражувањето е објавено во списанието Nature Astronomy.