Човекот нема пет сетила! Научник тврди дека имаме дури 33 и тие мoжат да ни го променат животот

Содржина:

• Секојдневните искуства се резултат на десетици сетила, а не само пет
• Без гледање ги знаеме позициите на телото – сетилото наречено проприоцепција
• Шесто сетило: Интероцепција – скриениот сигнал што го води вашето тело
• Вкусот не е само едно сетило – комбинација од три системи создава сензации што ги препознаваме
• Вашите сетила постојано работат за вас – откријте ги и уживајте секој ден

Секојдневните искуства се резултат на десетици сетила, а не само пет

„Аристотел ни кажа дека имаме пет сетила“, вели проф. Смит. „Но тој исто така мислеше дека светот се состои од пет елементи, а ние веќе не веруваме во тоа. Модерните истражувања покажуваат дека можеби имаме десетици сетила.“ Секојдневно сѐ што чувствуваме е мултисензорно: тоа што го гледаме влијае на тоа што го слушаме, различните мириси на шампоните ни го менуваат чувството за текстурата на косата, додека розата прави косата да делува свиленкаста. Дури и јогуртот со слаб процент на масти може да изгледа погуст и посилен на вкус ако има определени мириси.

Без гледање ги знаеме позициите на телото – сетилото наречено проприоцепција

Неодамнешните истражувања ги прошируваат нашите знаења за сетилата и во списокот ја вметнуваат проприоцепцијата – способноста со која знаеме каде се нашите екстремитети без да ги гледаме. Ова е сетило кое, без да забележиме, го користиме постојано преку денот додека се движиме, седиме или избегнуваме препреки.

Шесто сетило: Интероцепција – скриениот сигнал што го води вашето тело

Интероцепцијата е таканаречено „шесто сетило“ кое ни овозможува да ги чувствуваме и протолкуваме внатрешните сигнали кои ги регулираат виталните функции – глад, жед, телесна температура и срцев ритам. „Интероцепцијата функционира преку мрежа од нервни патишта длабоко во телото. Тој процес е сè уште недоволно истражен, а токму преку него мозокот знае кога треба да дишеме, кога паѓа крвниот притисок или кога се бориме со инфекција.“ Проблемите со интероцепцијата се поврзани со автоимуни болести, хронична болка, висок крвен притисок и психички нарушувања.

Вкусот не е само едно сетило – комбинација од три системи создава сензации што ги препознаваме

„Кога вкусуваме нешто, во реалноста доживуваме комбинација од три сетила: допир, мирис и вкус. Заедно создаваат вкусови што ги препознаваме во храната и пијалаците“, изјавува проф. Смит. Вкусовите како солено, слатко, кисело, горчливо се детектираат со рецептори на јазикот. Но за малини, јагоди, дињи, не постојат специјални рецептори, ниту пак тие вкусови се некаква едноставна комбинација од другите. „Нема вкусна аритметика за овошните вкусови. Ги чувствуваме преку заедничкото дејство на јазикот и носот, а токму мирисот има најголем удел во она што го нарекуваме вкус.“

Вашите сетила постојано работат за вас – откријте ги и уживајте секој ден

Иако сево ова можеби ви звучи премногу или збунувачки, проф. Смит заклучува: „Секогаш околу нас постојат безброј нешта што можат да ви покажат колку се сложени вашите сетила – доволно е само за миг да застанете и да ги осознаете.” Следниот пат кога излегувате или уживате во оброк, одвојте миг за да забележите како вашите сетила работат заедно и ви овозможуваат да ги почувствувате секоја сензација и богатство на животот.