Дали сте знаеле дека Бугарите ја создале и Хрватска? Ту, како не се сетија порано, па да им опнат едно вето…

Содржина:

• Стара Велика Бугарија: Држава што имала време за сите и сè
• Кубрат и Византија: Кога империите решаваат да основаат туѓи држави
• Хрватите како државен проект, а не како народ
• Администрацијата, титулите и симболите – сè било веќе бугарско уште пред Хрватите да знаат што се
• Археологија, генетика и топонимија – кога сите науки зборуваат, но само во еден правец
• Кога приказната е поголема од изворите: Храбрите нови митови
• 2️⃣ ПРОВЕРКА НА ТЕЗИТЕ – научна сатира за историските митови

Стара Велика Бугарија: Држава што имала време за сите и сè

Приказната стартува со Старата Велика Бугарија на хан Кубрат, претставена како високоорганизирана, културно и воено супериорна држава, која во секој поглед ги надминувала своите соседи. Кубрат не се појавува како обичен степски владетел, туку како византиски образован аристократ, патрициј, стратег и дипломат со остар политички инстинкт. Според оваа верзија, Старата Велика Бугарија била центар на процесите што ќе ја обликуваат Европа и затоа не можела да се задржи само во Црноморскиот регион.

Кубрат и Византија: Кога империите решаваат да основаат туѓи држави

Следниот чекор во приказната е сојузот меѓу Византија и Бугарија. Византискиот император Ираклиј, исплашен од аварската опасност, наводно решил најдобро да побара помош од Кубрат. Но не било само воена поддршка; според ова толкување, се договорил цел проект: бугарската елита да оди во Далмација, да ги уништи аварите и таму да основа нова држава — Хрватска. Не се работи за миграција, туку за средновековен државотворен инженеринг.

Хрватите како државен проект, а не како народ

Во оваа логика, Хрватите се појавуваат не како народ развиван низ векови, туку како резултат на бугарска државна експедиција. Името „Хрват“ според видеото не е локален етноним, туку произлегува од името Кубрат — преку верзии како „Хурбат“ или „Хурват“. Значи, хрватскиот идентитет не се појавил преку историја, туку преку фонетска инвенција. Ако доволно силно се сака, секој збор може да стане „доказ“.

Администрацијата, титулите и симболите – сè било веќе бугарско уште пред Хрватите да знаат што се

Откако е „основана“ државата, според видеото, логично следуваат: титулите бан и жупан се прогласуваат за бугарски административен извоз, хрватската шаховница станува древен степски симбол, валутата куна се врзува за старобугарски економски навики. Секој елемент од хрватската средновековна традиција се објаснува со едно потекло – бугарско. Сите други контексти, паралели и извори стануваат споредни.

Археологија, генетика и топонимија – кога сите науки зборуваат, но само во еден правец

На самиот крај, видеото се повикува на археологија, генетика и топонимија како „необорливи докази“, но не тие се користат за истражување, туку за потврда на однапред заклучено. Секоја информација се толкува низ една единствена призма: ако било како може да се врзе со Бугарија — тогаш тоа е неговата вистинска смисла. Историјата станува самохвален наратив, наместо процес на постојано проверување и сомнеж.

Кога приказната е поголема од изворите: Храбрите нови митови

Вака раскажаната приказна навистина звучи импозантно. Имаме голема империја, визија низ вековите и народ што не само што си ја создал државата, туку и неколку туѓи. Проблемот е што методологијата не следи историја, туку желба. Историјата не се гради од „би било убаво да е точно“, туку од она што може да се потврди. Ако се занемарат изворите, добиваме нов мит, а не ново знаење. Митовите се привлечни, но не се исто што и историја.

ПРОВЕРКА НА ТЕЗИТЕ – научна сатира за историските митови

Пред сатирата, мора да се каже следново јасно:
• Ниту еден сериозен византиски, латински или археолошки извор не тврди дека:
– Кубрат основал држава во Далмација
– Бугарите ја создале Хрватска
• De Administrando Imperio:
– зборува за Словени / Хрвати, не за бугарски експедиционен корпус
– не поврзува Кубрат со хрватската етногенеза
• Етимологијата „Хрват = Кубрат“:
– е лингвистички неодржлива
– нема прифатена поддршка во науката
• Титулите бан и жупан:
– постојат во поширок словенски и аварски контекст
– не се ексклузивно бугарски
• Археологијата:
– покажува мешани културни слоеви, не „бугарска државна експанзија“
• Генетиката:
– не може да „докаже државотворна улога“ на еден народ
Со други зборови: Видеото не прави историја, туку митологија со научна шминка.