Филозоф одговара: Зошто изгледа како глупавите луѓе секогаш да се на власт?

Содржина:

• Зошто глупавите луѓе се секогаш на власт?
• Што е антиинтелектуализам?
• Што вели Бонхофер?
• Моќта разочарува — и тоа е нормално

Зошто глупавите луѓе се секогаш на власт?

Во крајна линија, де Медеирос верува дека моќта и интелектот често се во судир.
„Размислував подолго за ова, и мислам дека мојата теза е следна: моќта по природа е антиинтелектуална. Затоа што што прави интелектот? Тој ја доведува моќта во прашање. Ја критикува. Ја предизвикува. А моќта не сака да биде предизвикана,“ вели тој.
„Па така, моќта мора да се обраќа на најнизок заеднички именител. Таа сè поедноставува. Ја затапува дискусијата.“
„Тоа е антиинтелектуална сила. И затоа изгледа како најглупавите луѓе да се токму тие на власт,“ заклучува тој во видеото.
Коментарите под видеото ја прошируваат тезата на де Медеирос.
„Интелигентните луѓе постојано анализираат и се сомневаат во сè. А еден лидер треба да верува во сопственото мислење и да стои цврсто зад него,“ напиша еден корисник.
Друг додаде: „Тие што се на власт или ја бараат, се грижат само за самата моќ — и носат одлуки што ќе ги задржат таму, без оглед на последиците.“

Што е антиинтелектуализам?

Уште една причина зошто често на власт доаѓаат луѓе кои не се баш најостри ножеви во фиоката е длабоката недоверба на дел од гласачите кон интелектуалците. Овие гласачи најчесто се популисти кои повеќе го ценат „здравиот разум“ отколку образованоста и често ги гледаат експертите или високообразованите луѓе како опасни и отуѓени од „обичниот човек“.
Затоа, кандидатите често се поставуваат против интелектуалците — или така што отворено се гордеат со својата едноставност, или пак намерно се „заглупуваат“ во јавност за да изгледаат поблиски до народот.

Што вели Бонхофер?

Германскиот теолог и филозоф Дитрих Бонхофер (1906–1945) верувал дека глупавите луѓе често доаѓаат на власт затоа што злите луѓе тешко се избираат директно. Затоа, тие поддржуваат некој друг — можеби похаризматичен или со подобри врски — и преку него се пробиваат до врвот.
Слично на де Медеирос, и Бонхофер прави разлика меѓу интелект и власт. Според него, кога една личност ќе дојде на власт, често изгледа како будала.
„Слогани, фрази и пароли… целосно го заземаат неговиот ум. Тој е како под опсесија — заслепен, злоупотребен и искористен во својата суштина,“ пишува Бонхофер.

Моќта разочарува — и тоа е нормално

Тажно е да се сфати дека самата природа на власта значи дека оние кои се на функција — без разлика дали сте гласале за нив или не — веројатно ќе ве разочараат во одреден момент. Но од ова разбирање произлегува и нешто добро: ако однапред го прифатиме фактот дека „новиот шеф“ веројатно ќе биде ист како „стариот“, ќе се поштедиме од постојаната фрустрација.
А ако новиот лидер испадне барем малку попаметен — тоа ќе биде пријатно изненадување.