Горди Швеѓани: Тие ја претворија националната срамота во најголема атракција

Пред скоро четиристотини години, воениот брод Васа потона откако помина само 1.300 метри. Со текот на времето, овој шведски неуспех стана предмет на еден од најпосетуваните музеи во светот.

„Приказната за Васа е приказна за историско фијаско“, вели Марика Хедин, историчар и поранешен управител на Васамузет.

Тоа доцна попладне на 10 август 1628 година, Васа беше свечено лансиран од шведскиот крал Густав Втори Адолф, цврсто убеден дека гледа во едрата на најмоќниот воен брод во светот. Но, шведскиот Титаник потонал дури и пред да заплови, бидејќи не можел да носи силно оружје и украси со кои бил натоварен. Во тоа време, Васа требал да биде најмоќниот брод во светот и наместо тоа, го наполни морето и потона.

Откако помина 333 години на морското дно, Швеѓаните го извлекоа на 24 април 1961 година, речиси недопрен. Тие го кренаа бродот од 69 метри со ист ентузијазам еднаков на оној на кралот Густав. Вториот живот на Васа започнал во 1965 година кога поморскиот експерт Андерс Францен го лоцирал урнатиот брод на длабочина од 32 метри во Балтичкото Море, кое се нарекува и морски гробишта на бродови.

Досега се пронајдени повеќе од 20.000 бродови, а експертите предвидуваат дека има дури 100.000. Тие исто така тврдат дека поради ниската соленост, морето е идеално за складирање на бродови, бидејќи не му одговара на бродскиот црв (Teredo navalis), кој е познат по силниот апетит за дрво.

Повеќе од 700 скулптури со различна големина, околу 25 илјади артефакти и остатоци од екипажот претставуваат археолошко богатство и ја прават Васа најдобро зачуван брод. Денес може да се види во Стокхолм на островот Јургорден.