Исповед на Оливера Чирковиќ „Пинк Пантер“: Не ме уништи системот ме уништи тоа што си помислив дека можам да бидам попаметна од него

Содржина:

• Детство без траума живот со љубов и првиот судир со суровата реалност
• Кога системот те крши внатре и моментот кога престануваш да веруваш
• Светот на легалноста што лаже и криминалниот свет на сурова искреност
• Не бев жртва јас одбрав да го преминам законот и границите на моралот
• Од играч до лидер кога контролата станува зависност што те уништува
• Првиот страв што не сакаш да го признаеш во животот на криминалец
• Кога ракетата излегува од контрола експанзијата границите и грчката грешка
• Кога успехот те тера да мислиш дека си недопирлив рутината и последната илузија
• Грција не преговара кога дојде моментот илузиите исчезнуваат за секунда
• Судот не те слуша таму си предмет а не човек
• Затворот не те крши туку те соблекува до коска и те соочува со себеси
• Кога конечно престануваш да се лажеш системот те скршил но себеси си се предал
• Осум години тишина што те чисти од илузии и пораките што ги носам денес
• Деновите во затвор не се бројат туку се бришат времето исчезнува во рутина
• Линијата што морав да ја повлечам разлика меѓу злосторство и злосторство
• Кога егото конечно умира и гордоста се топи останува или празнина или слобода
• Порака до младите нема брз пат а цената на изборот секогаш доаѓа
• Што е слобода на крајот и зошто вистинската слобода нема цена
• Никој не ме уништи јас само престанав да бегам од последиците на своите избори

Детство без траума живот со љубов и првиот судир со суровата реалност

Јас не доаѓам од улица. Не пораснав во сиромаштија. Немам приказна за тепања, глад или напуштени родители. Ова го кажувам намерно, затоа што многумина сакаат да веруваат дека криминалот секогаш почнува од траума. Дека ако некој заврши лошо, мора да има „причина“ во детството. Кај мене – таа причина не постои. Растев во семејство каде што имаше љубов. Вистинска. Не декларативна. Родители што ме поддржуваа, што ми даваа чувство дека вредам, дека можам. Денес, кога гледам наназад, знам дека тоа е најголемиот капитал што можеш да му го дадеш на дете.
„Ако детето расте со љубов, тоа подоцна може да преживее сè. Ако не расте со љубов – ништо не му е доволно.“
Бев висока. Секогаш повисока од другите. Во почетокот тоа ми пречеше, но многу брзо спортот ми даде смисла. Кошарката не ми беше хоби – ми беше структура. Ред. Дисциплина. Учење дека ништо не доаѓа преку ноќ. Тренинзи. Натпревари. Порази. Победи. Репрезентација. Патувања. Таму научив нешто што подоцна ќе ми стане трагично важно: правилата важат за сите. Ако не тренираш – не играш. Ако згрешиш – седиш на клупа. Нема договори под маса. Долго време мислев дека светот функционира така.
Кога заврши спортската кариера, не чувствував празнина. Имав сила, дисциплина, организација. Логично беше да продолжам во бизнис, во менаџмент, во проекти. Влегов со истиот менталитет со кој влегував на терен: ако работиш чесно и напорно, резултатот мора да дојде. Тука ја направив првата наивна грешка.
Првиот проект што сакав да го реализирам беше целосно легален. Документи, планови, инвестиција. Сè по правила. И тука почна нешто што дотогаш не го познавав – чекањето без крај. Одиш во општина. Те враќаат. „Фали уште еден документ.“ Го носиш. „Ќе се јавиме.“ Не се јавуваат. Пак одиш. Истите лица. Истите насмевки. Истото ништо. Со месеци. Со години.
„Во еден момент сфатив дека тие не чекаат документ. Чекаат да се скршам.“
И се скршив. Не на улица. Не дома. Туку таму – во канцеларија. Седев пред две службенички и плачев. Не затоа што сум слаба, туку затоа што веќе немав каде. Тоа беше првиот момент кога сфатив дека системот не е расипан – системот е таков. И токму таму, во таа канцеларија, почна да се распаѓа сè во што верував.

Кога системот те крши внатре и моментот кога престануваш да веруваш

По оној ден во општинската канцеларија, ништо повеќе не беше исто. Не затоа што надворешно нешто се смени, туку затоа што внатре нешто пукна. До тогаш верував дека системот може да биде бавен, несовршен, па дури и неправеден – но дека на крајот, ако си упорен и чесен, ќе стигнеш некаде. По тој ден, сфатив дека чесноста не е доблест во таков систем, туку слабост.
Не стануваше збор за еден службеник. Или за една општина. Стануваше збор за правило што се повторуваше каде и да се појавев. Секогаш истото сценарио: документите се „во ред“, но нешто „недостига“. Никогаш не кажуваат што точно. Само чекаат.
„Тие не ти велат ‘плати’. Те тераат сам да го кажеш тоа.“
Никој формално не те уценува. Никој не ти бара пари директно. Но те држат во вакуум, додека не сфатиш дека единствениот излез е да прифатиш игра што не си сакал да ја играш. Со текот на времето, не почнав да се чувствувам само немоќно. Почнав да се чувствувам понижено. Како некој што моли за нешто што му припаѓа. Како да немам вредност ако не сум подготвена да платам. И тука почна вистинскиот судир – не со државата, туку со самата себе.

Светот на легалноста што лаже и криминалниот свет на сурова искреност

Во тој период, преку луѓе што ги познавав, почнав да гледам и друг свет. Свет за кој дотогаш знаев само преку медиуми и приказни. Криминален свет. И она што ме шокираше не беше насилството, ниту парите. Туку искреноста. Таму никој не глумеше дека е морален. Никој не зборуваше за јавен интерес. Немаше говори за „процедури“. Работите беа јасни. Договорите беа директни. Ако нешто се договори – важи. Ако не – не постои.
„Во криминалниот свет барем знаеш каде стоиш. Во легалниот – никогаш.“
Ова не го кажувам за да го оправдам она што следува. Го кажувам затоа што тоа беше реалноста што ја доживеав. Легалниот систем ме мелеше со насмевка. Криминалниот систем ми зборуваше без маска. И токму таму почнав да ја губам последната линија што ме држеше од оваа страна на законот.

Не бев жртва јас одбрав да го преминам законот и границите на моралот

Важно ми е ова да го кажам јасно: јас не бев жртва што ја вовлекле. Никој не ме присили. Никој не ме уцени. Во еден момент, јас самата донесов одлука. Одлуката не дојде како експлозија. Дојде тивко. Логично. Речиси рационално. Си реков: ако веќе живееме во систем каде што правилата не важат, зошто да бидам единствената будала што се држи до нив?
Почнав со нешто што изгледаше „безопасно“. Трговија со луксузна стока. Работи што веќе биле осигурани. Корпорации што нема да пропаднат поради тоа. Во мојата глава, тоа не беше вистински криминал. Тоа беше „корекција на неправдата“.
„Си велев: ако тие крадат од сите, зошто јас да не земам од нив?“
Ова е моментот каде што човек најмногу се лаже. Затоа што кога еднаш ќе почнеш да си даваш морални оправдувања, границите престануваат да постојат.

Од играч до лидер кога контролата станува зависност што те уништува

Во почетокот бев само дел од синџирот. Купуваш. Продаваш. Ништо комплицирано. Но многу брзо сфатив дека имам нешто што другите го немаат: организација, логика, дисциплина. Годините спорт ме научиле како да мислам неколку чекори однапред. Работите почнаа да се зголемуваат. Јас не чекав инструкции. Јас ги давав. Мрежи. Логистика. Врски. Пари што се вртат секој ден. Не илјадници – десетици илјади. И најопасното нешто од сè: чувство на контрола.
„Не беше до парите. Беше до тоа што јас одлучував.“
Кога еднаш ќе го вкусиш тоа чувство, тешко се враќаш назад. Почнуваш да веруваш дека си паметна. Дека си над системот. Дека имаш ситуацијата под контрола. А вистината е дека токму тогаш системот веќе те има тебе.

Првиот страв што не сакаш да го признаеш во животот на криминалец

И покрај сè, не бев мирна. Имаше моменти кога среде ден ќе ме пресече мисла: што ако сето ова падне? Што ако некој згреши? Што ако јас згрешам? Но тие мисли брзо ги туркав настрана. Со работа. Со нови зделки. Со адреналин.
„Кога си во лет со ракета, не гледаш надолу.“
А надолу веќе немаше ништо стабилно. Само кули од карти што изгледаа цврсти додека не дува ветер.

Кога ракетата излегува од контрола експанзијата границите и грчката грешка

Во еден момент, работите престанаа да бидат локални. Балканот стана тесен. Не затоа што немаше пари, туку затоа што кога еднаш ќе влезеш во таа логика, растот станува нужност. Ако застанеш – паѓаш. Ако се повторуваш – стануваш предвидлив. А предвидливоста е смрт. Почнаа контакти надвор. Нови луѓе. Нови пазари. Нови ризици. И тука доаѓа моментот кога илузијата за контрола е најсилна – токму пред да се распадне.
„Мислев дека ако сум внимателна, ако планирам добро, ако не импровизирам – ништо не може да тргне наопаку.“
Тоа е најопасната мисла што може да ја има човек во таков живот.

Кога успехот те тера да мислиш дека си недопирлив рутината и последната илузија

Во тој период, јас веќе не бев „дел од нешто“. Јас бев центарот. Луѓето доаѓаа кај мене. Јас одлучував кога, каде и како. Пари се движеа со брзина што порано не можев ни да ја замислам. Но со парите дојде и нешто друго – рутина. И тоа беше првиот знак дека нешто не е во ред. Кога криминалот стане рутина, престануваш да бидеш претпазлив. Не правиш драматични грешки – правиш мали. А токму малите грешки се фатални.
Грција изгледаше како логичен чекор. Блиску. Пазар што веќе функционира. Контакти што уверуваа дека „сè е под контрола“.
„Сите ми велеа дека таму може. Дека е сигурно. Дека системот може да се ‘среди’.“
Токму таа реченица беше мојата последна илузија.

Грција не преговара кога дојде моментот илузиите исчезнуваат за секунда

Разликата меѓу системите не ја сфаќаш додека не се судриш со неа директно. Таму немаше простор за разговор. Немаше „ајде да видиме“. Немаше насмевки. Немаше време. Апсењето не беше драматично како во филмови. Немаше потери, немаше спектакл. Имаше само еден момент кога сфатив дека повеќе не постои ниеден излез.
„Во таа секунда знаев – готово е. Сè што градев се сруши.“
Нема херојство во тој момент. Нема храброст. Има само празнина. И неверување. И едно прашање што ти се врти во глава без престан: каде згрешив?

Судот не те слуша таму си предмет а не човек

На суд не те интересира што си мислел. Не те интересира зошто си влегол во тоа. Не те интересира дали си бил „помалку лош“ од некој друг. Судот гледа факти. Докази. Бројки. Дати.
„Таму не си човек. Си предмет.“
Осум години. Кога ја слушнав бројката, не можев ни да ја сместам во глава. Осум години живот што исчезнуваат. Осум години без контрола. Осум години каде што времето не е твое. Во тој момент, конечно сфатив нешто што дотогаш одбивав да го прифатам: системот секогаш победува. Можеш да го изигруваш извесно време, но на крајот – тој не те прашува ништо.

Затворот не те крши туку те соблекува до коска и те соочува со себеси

Првите денови во затвор не беа како што ги замислував. Немаше веднаш болка. Немаше веднаш страв. Имаше шок. Како да си изваден од реалноста и ставен во друг свет со други правила. Ред. Време. Тишина. И најстрашното нешто од сè: немаш каде да бегаш од себе.
„Во затворот за првпат бев сама со моите мисли. Без адреналин. Без работа. Без улоги.“
Егото полека умира. Не одеднаш. Туку секој ден по малку. Сфаќаш дека сите приказни што си си ги кажувал – за памет, за контрола, за избор – се само приказни. Останува само фактот: ти си тука. И ова е последица на твоите одлуки.

Кога конечно престануваш да се лажеш системот те скршил но себеси си се предал

По некое време, престанав да се прашувам „зошто јас“. Тоа прашање е бескорисно. Не носи ништо. Почнав да се прашувам нешто друго: што точно ме донесе тука?
Не беше алчноста. Не беше ни сиромаштијата. Беше комбинација од систем што те гази, моја суета што мислеше дека е над него и одлука да одам по пократок пат.
„Не ме уништи системот. Ме уништи тоа што помислив дека сум попаметна од него.“

Осум години тишина што те чисти од илузии и пораките што ги носам денес

Затворот не е место каде што те учат нешто ново. Затворот е место каде што ти одзема сè што си мислел дека си, за да видиш што останува. Првите месеци не беа најтешки. Тие беа механички. Станување, броење, јадење, движење по распоред. Телото се прилагодува побрзо отколку што мислиш. Умот – не. Најтешкиот дел дојде подоцна, кога исчезнаа сите надворешни дразби. Кога немаш што да планираш. Кога нема зделки. Кога нема ризик. Кога нема адреналин. Кога остануваш само со себе.
„Во затвор не страдаш од тоа што си затворен. Страдаш од тоа што конечно немаш изговори.“

Деновите во затвор не се бројат туку се бришат времето исчезнува во рутина

Времето во затвор не тече – се повторува. Деновите не се бројат, се бришат. Понекогаш ќе се разбудиш и нема да знаеш дали е понеделник или четврток. И тоа е моментот кога сфаќаш дека времето, кое некогаш ти изгледало како ресурс, всушност е нешто што може да ти биде одземено без прашање.
Ги гледаш луѓето околу себе. Различни приказни, ист исход. Некои се скршени. Некои се гневни. Некои се уште глумат дека се силни. Но сите, без исклучок, имаат едно заедничко нешто – момент кога си рекле „само овој пат“.
„Никој не влегува во затвор мислејќи дека таму му е местото.“

Линијата што морав да ја повлечам разлика меѓу злосторство и злосторство

Со текот на времето, почнав јасно да разликувам нешто што надвор никогаш не го разликувавме: видовите на криминал. Не, криминалот не е добар. Не го бранам. Но не можам да ги ставам во ист кош: човек што краде од осигурана корпорација и човек што со потпис краде од цел народ. Не можам да ги изедначам: уличниот криминалец и политичарот што испраќа млади луѓе во војна, а никогаш не одговара.
„Најопасните криминалци не се во затвор. Тие се на функција.“
Ова не го научив од идеологија. Го научив од живот. Во затворот ги сретнав оние што плаќаат за своите дела. Надвор ги гледав оние што никогаш нема да платат – и токму тоа е најголемата неправда.

Кога егото конечно умира и гордоста се топи останува или празнина или слобода

Има момент, не знам точно кога дојде, но го паметам јасно, кога престанав да се гледам себеси како „посебна“. Кога престанав да мислам дека сум паметна, способна, над просекот. Останав само јас. Со моите избори.
„Кога ќе ти умре егото, останува или празнина – или слобода.“
Кај мене остана слобода. Не надворешна. Внатрешна. Слобода да признаам дека згрешив. Без оправдување. Без „ама“. Без споредби.

Порака до младите нема брз пат а цената на изборот секогаш доаѓа

Ако ова го чита некој млад човек што мисли дека „брзиот живот“ е решение – сакам да знае нешто многу едноставно: Нема брз пат што не завршува бавно. Нема лесни пари што не се плаќаат скапо. Нема илузија што не се распаѓа.
„Никој не ви го покажува крајот. Ви го покажуваат само почетокот.“
Филмовите лажат. Музиката лаже. Инстаграм лаже. Реалноста е тивка, сурова и непристојно обична.

Што е слобода на крајот и зошто вистинската слобода нема цена

Денес знам нешто што порано не го знаев. Слободата не е да имаш пари. Не е да можеш сè. Не е да бидеш над правилата. Слободата е:
– да не се плашиш кога ќе заѕвони телефон
– да не гледаш преку рамо
– да можеш да заспиеш без апчиња
– да можеш да кажеш „ова сум јас“ без маска
„Слободата е мир. Сè друго е трговија.“

Никој не ме уништи јас само престанав да бегам од последиците на своите избори

Ако треба со една реченица да го сумирам целиот тој пат – од кошаркарски терен, преку корупција, криминал и затвор – тогаш таа би била оваа:
„Никој не ме уништи. Јас само престанав да бегам од последиците.“
Ова не е приказна за херојство. Ова не е приказна за жртва. Ова е приказна за избори. И ако има една смисла што сакам да остане, тогаш таа е оваа: додека сè уште можеш да бираш – бирај бавно, тешко и чесно. Затоа што цената на спротивното секогаш доаѓа. Само што не доаѓа веднаш.