Која е Пандора и зошто нејзината кутија стана симбол на катастрофа?
Изразот „отворање на Пандорината кутија“ е добро познат на речиси секого. Тој се користи за да се опише постапка што предизвикува низа непредвидени и често несакани последици. Но, која всушност била Пандора и зошто нејзината приказна оставила толку силен траг во културата?
Содржина:
Создавањето на Пандора: Подарок или казна?
Според старогрчката митологија, првите луѓе биле создадени од титанинот Прометеј, кој ги обликувал од глина. Живееле среќно, во хармонија, непознавајќи болка, страдање или старост. Но, Зевс, владетелот на боговите, одлучил да ја промени оваа состојба.
„Ќе ги казнам луѓето заради огнот што го добија, така што самите ќе се радуваат на својата несреќа и ќе го засакаат сопственото уништување“, изјавил Зевс.
Така, како облик на казна, Зевс создава жена по име Пандора.
Божиците ја создаваат Пандора
Зевс го задолжил Хефест да ја обликува Пандора од глина, создавајќи ја убава како ниту една друга. Афродита ѝ подарила заводлива убавина, Атена ја научила вештини за рачна изработка и домашна работа, Харитите ја накитиле со ѓердани и мириси, а Хермес ѝ вдахнал љубопитност, лукавство и измама.
Пандора — чиешто име значи „таа што е надарена со сè“ — била прекрасна, но нејзините дарови не биле сите безопасни.
Судбоносниот брак
Зевс ја дал Пандора да биде жена на Епиметеј, братот на Прометеј. Името на Епиметеј значи „тој што размислува по направеното“, што совршено ја одразува неговата непромисленост. Иако Прометеј го предупредил да не прифаќа ништо од Зевс, Епиметеј не можел да ѝ одолее на Пандорината убавина и се оженил со неа.
Како мираз, таа добила мистериозен ковчег (подоцна наречен „Пандорината кутија“), со јасна забрана да го отвори. Но, љубопитноста ѝ надвладеала.
Што се случи кога Пандора ја отвори кутијата?
Штом го подигнала капакот, од кутијата излетале сите несреќи — болести, страдања, љубомора, гнев, тага… Тие се прошириле низ светот, менувајќи го човечкиот живот засекогаш. Исплашена, Пандора брзо го затворила капакот, но веќе било предоцна.
Единственото нешто што останало внатре било Надежта — таа која им дава сила на луѓето да продолжат напред и да веруваат во подобро утре.
Симболизмот на приказната за Пандора
Митот за Пандора има повеќе значења. Древните Грци верувале дека до нејзиното појавување, светот бил безгрижен и чист. Со доаѓањето на првата жена, дојдоа и страдањата — мотив што потсетува на библиската приказна за Ева и забранетото овошје.
Но, овој мит може да се гледа и поинаку: Пандора не донела само несреќи, туку и надеж. Љубопитноста — која во митот се прикажува како слабост — всушност е основа за знаење и напредок.
Митот за Пандора не дава едноставен одговор. Тој поставува прашање што сè уште одекнува:
Дали е подобро да се живее во незнаење и мир, или да се ризикува заради вистината и знаењето?
За разлика од „денешните времиња“ кога тие што веруваат, веруваат во еден Бог, грците имале фантазија и за све живо и диво, измислиле богови!!! Бог за ова, бог за она… Од нивните фантазии, највеќе ќари Холивуд!
I have been absent for a while, but now I remember why I used to love this web site. Thank you, I’ll try and check back more frequently. How frequently you update your site?
Коментирај анонимно