Минерал Јадарит: „Српскиот криптонит“ кој може да ја напојува иднината на Европа

Во Јадарската долина во Србија е пронајден редок минерал што зачудувачки наликува на криптонитот од филмовите за Супермен – но наместо да одзема сили, тој нуди огромен технолошки потенцијал. Јадаритот, бела минерална карпа откриена во 2004 година, содржи големи количини на литиум и бор – два елемента клучни за иднината на одржливата енергија.

Иако првично привлекол внимание поради сличноста со измислениот криптонит, денес јадаритот е вреднуван како ресурс што би можел да ја засили европската „зелена транзиција“. Литиумот е неопходен за батериите во електричните возила, додека борот се користи во производството на стакло, ѓубрива и соларни панели. Со оглед на напорите на Европа за намалување на зависноста од фосилни горива, побарувачката за вакви минерали постојано расте.

 

Минерал Јадарит: „Српскиот криптонит“ кој може да ја напојува иднината на Европа

Точниот рецепт за негово формирање

Она што го прави јадаритот особено редок е начинот на негово создавање – потребни се уникатни геолошки услови: базична вода, вулканско стакло, специфична температура и време. Научниците го споредуваат неговото формирање со прецизно кулинарско ремек-дело – најмала грешка и минералот не може да настане.

Денес, јадаритот е пронајден само на едно место на планетата – токму во Србија. Обидите за синтетичко создавање во лабораторија засега не се успешни, но најновите истражувања ја откриваат точната „рецептура“ за негово формирање. Покрај тоа, јадаритот е поеколошки за експлоатација од другите извори на литиум – се добива со помалку енергија и со минимално загадување.

 

Точниот рецепт за негово формирање

Минерал од непроценливо значење

Во време кога електричниот транспорт и обновливите извори се во фокусот, вакви минерали се од непроценливо значење. Јадаритот, или „српскиот криптонит“, би можел да одигра клучна улога во создавањето на поодржлива иднина – не во фикција, туку на српско тло.

 

 

Коментирај анонимно

Вашата адреса за е-пошта нема да биде објавена. Задолжителните полиња се означени со *