ММЕ кој прв почна: Климатска контрола, кои држави и како ја користат денес?
Во сенката на историјата и модерната технологија, климатската контрола — или барем обидите за неа — е тема што предизвикува дебати, загриженост и теории. Сè почна со нешто што денес звучи како научна фантастика, но е документирана и
потврдена: Операцијата Попај.
Содржина:
Операција Попај – каде започна сè
За време на Виетнамската војна, САД спроведоа тајна воена операција под кодното име Операција Попај (Operation Popeye), која траеше од 1967 до 1972 година. Целта?
Манипулација со времето преку предизвикување на обилни дождови во региони на Лаос, Камбоџа и Северен Виетнам. Се користеше техника позната како cloud seeding — прскање на облаци со супстанции како сребрена јодид или оловен јодид за да се поттикнеформирање дожд. Намерата била да се продолжи монсунската сезона, со што ќе се попречат воените движења на
патеката Хо Ши Мин. Според декласифицирани документи на американската влада, операцијата имала барем делумен успех, а резултатите предизвикале политички и етички дискусии, што довело до меѓународна забрана за употреба на временски манипулации во воени цели.
Кои држави имаат способност за климатска манипулација денес?
Иако звучи како сценарио од филм, повеќе држави инвестираат и експериментираат со технологии за климатска модификација. Некои тоа го прават за цивилни цели — како зголемување на дождовите, намалување на смог или спречување на град, додека други наводно развиваат и потенцијални воени апликации.
Кина
Кина е глобален лидер во климатска манипулација. Само пред неколку години, кинеските власти најавија дека планираат да покријат повеќе од 50% од територијата со вештачко производство на врнежи и снег до 2025 година. Во 2008 година, пред Олимписките игри во Пекинг, кинеската влада призна дека извршила вештачко расчистување на небото преку распрскување на хемикалии за да се отстранат облаци и да се осигура добро време.
Русија
Русија исто така активно користи cloud seeding, особено за време на парадите и државните прослави во Москва — за да го „расчисти“ небото од дождови. Во 2012 година, руски опозициски политичар обвини дека Кремљ користел хемикалии за предизвикување дожд за време на протестите, но тоа остана непотврдено. Иако официјално Русија ги користи овие технологии за контролирање на времето за настани, постојат шпекулации за развој на поагресивни климатски технологии, но тие се сè уште во доменот на претпоставки.
САД
Иако по Операцијата Попај американската влада ретко зборува јавно за вакви технологии, Националната океанска и атмосферска администрација (NOAA), како и приватни компании, користат cloud seeding во некои сојузни држави како Колорадо, Калифорнија и Невада — главно за зголемување на снежните наноси и управување со водни ресурси.
Исто така, САД имаат долга историја на финансирање истражувања во т.н. geoengineering — вештачки интервенции во атмосферата, како соларна радијациона манипулација (SRM), иако повеќето проекти се сè уште експериментални.
Докази и документи:
● ENMOD Конвенција (1978) — Меѓународен договор што забранува воено користење на климатски технологии.
● CIA и USAF документи — Декласифицирани документи покажуваат детали за Операцијата Попај и интересите на разузнавачките служби во климатска
манипулација.
● Извештај на RAND Corporation (2020) — Анализа за можноста на користење климатски интервенции како алатка на мека моќ и геополитичко влијание.
Теории на заговор или реалност?
Темата за климатска контрола често е измешана со ненаучени тврдења и заговори, како ХААРП, кемтрејлс и тајни климатски оружја. Важно е да се разликуваат научно документирани технологии (како cloud seeding) од шпекулации.
Сепак, фактот дека постојат технологии за влијание врз времето, со потенцијал за масовна примена, веќе е доволна причина за загриженост, посебно ако се користат без транспарентност или меѓународен надзор.
Климатската контрола веќе не е само футуристичка идеја — тоа е реалност што одредени земји ја користат за цивилни и можеби стратешки цели. Иако не постои јавен доказ за некакво „глобално климатско оружје“, технологијата напредува, а со неа и прашањата околу нејзината етичка и политичка употреба.
Коментирај анонимно