Падот на првиот марсовски хеликоптер: Инженерите на НАСА ги открија причините за катастрофата

На 18 јануари 2024 година заврши мисијата на малиот хеликоптер „Ingenuity“, со што стана првиот авион што прелета над површината на друга планета. Според IFLScience, на овој ден се случил настан што инженерите на НАСА ја нарекле првата авионска несреќа надвор од Земјата. И покрај сите напори, малиот роботски истражувач се урна, засекогаш заглавен на правливите пространства на Марс.

Последниот лет на „Ingenuity“ започна со нормално искачување на висина од 12 метри, но по само 19 секунди хеликоптерот одеднаш почна да се спушта. По 13 секунди се судрил со површината, претрпувајќи сериозно оштетување на неговите ротори. Сепак, причината за оваа трагедија не беше едноставна.

Специјалисти од лабораторијата за млазен погон на НАСА во Јужна Калифорнија и „AeroVironment“ спроведоа темелна истрага за инцидентот. Тие дојдоа до заклучок дека главниот проблем е дефект во навигацискиот систем на уредот. Според инженерите, рамната површина на Марс без забележливи обележја го оневозможила системот прецизно да ја одреди својата позиција, што довело до синџир на грешки кои завршиле со пад.

„Ова беше прва несреќа во историјата на вселенското истражување каде што моравме да се справиме со инцидент што се случи на 100 милиони километри“, рече Хауард Грип, првиот пилот на „Ingenuity“. „Немавме никакви црни кутии или очевидци, така што анализата на ситуацијата се базираше исклучиво на телеметриски податоци и претпоставки“.

Сепак, и покрај трагичниот крај, мисијата на „Ingenuity“ ги надмина очекувањата на инженерскиот тим. Хеликоптерот првично се очекуваше да изврши само пет летови во текот на еден месец, но наместо тоа продолжи да работи речиси три години, завршувајќи 72 лета и покривајќи растојание 30 пати поголемо од планираното. Неговата брзина и надморска височина исто така се покажаа значително повисоки од очекуваното.

Покрај тоа, „Ingenuity“ е пионер во употребата на комерцијални процесори за мобилни уреди во длабок простор, докажувајќи дека високотехнолошките решенија можат успешно да се применат дури и во најекстремните средини.

„Покажавме дека не е секогаш неопходно да се создаде гломазна опрема заштитена од радијација за таа да работи на други планети“, рече менаџерот на проектот „Ingenuity“, Теди Цанетос.

На конвенцијата на Американската геофизичка унија, Цанетос претстави концепт за нов хеликоптер на Марс наречен „Mars Chopper“. Овој уред ќе може да превезува неколку килограми научна опрема и да покрива растојанија до 3 километри дневно, продолжувајќи ја работата на својот претходник.