Приказната за неверојатните луѓе Бајау: Нуркаат 5 часа на ден, имаат големи слезини и немаат ушни тапани
Живеат во водите на Југоисточна Азија, немаат своја земја, не гледаат во часовникот и не слават родендени. Под вода се околу пет часа дневно, ловат риба уште од првиот обид штом наполнат осум години, а слезината им е двојно поголема од просечниот маж. Некои веруваат дека таканаречените „морски номади“ всушност еволуирале за живот на море.
Не ви раскажуваме филм, ова е вистинска приказна за народот Бајау од далечниот исток
Точното потекло на овој народ не е познато. Знаеме дека тие се етничка група со малезиско потекло и дека веројатно се последните „морски луѓе“. Низ историјата имало многу народи кои целиот свој живот го поминале на вода.
Првите поморски народи биле освојувачите кои во 12 и 13 век нападнале бројни градови во источниот Медитеран. Древните египетски списи откриваат дека овие народи влевале страв во коските на копненото население. „Со своите воени бродови дојдоа од морето и никој не можеше да им возврати“, е само една од фразите напишани во споменатите записи.
Кога големот Бајау ќе влезе во водата, нивото ќе се покачи и ќе се исфрлат мноштво риби
Луѓето од Бајау не се толку насилни како нивните предци, нивното главно хоби е да ловат риба и толку се добри во тоа што уште како деца ловат риба со копја од првиот обид.
Иако немаат своја држава, овој народ својата култура ја развил преку фолклорот и богатата традиција. Со генерации, приказната за еден човек по име Бајау се пренесува усно на уста. За голем, крупен човек, кого луѓето би го следеле во водата. Имено, доколку големиот Бајау влезе во водата, површината на водата ќе се излее, а на луѓето ќе им биде многу полесно да ловат риба.
Научникот Мелиса Илардо помина извесно време со овие луѓе за да го истражи нивниот неверојатен начин на живот. Таа раскажа како изгледаше еден ден поминат со врвниот нуркач, Паи Бајубу.
Тие биле во вода кога Паи ја видел школката. Ниту еден момент не поминал, а тој веќе бил на дното. „Подобро се движеше под вода отколку на копно, а контролата врз неговиот здив и тело беше навистина неверојатна. Паи е постојано на бродот и доаѓа на брегот само за да тргува или да се засолни од големата бура. Дури и храната ја собира само под вода, а интересно е што како и повеќето негови сонародници и Паи немаат ушни тапани. Понекогаш на рана возраст на децата им ги прободуваат тапанчињата за да им го олеснат нуркањето подоцна.“
Слезината на луѓето од Бајау е двојно поголема од просечниот маж
Не им е проблем да одат по храна на 70 метри под вода, а користат само дрвени очила и подводни пушки кои сами ги прават. Во пет часот, како што обично поминуваат под вода дневно, ловат од два до 18 килограми риба и октопод. Просечниот маж може да остане под вода околу 30 секунди, а Паи останува под вода три минути. „Го фокусирав умот на дишењето. Нуркам само кога сум целосно опуштен“, изјави Паи за Би-Би-Си.
Мелиса Илардо, која инаку е генетичар, се фокусирала на истражување на жителите на селото Бајау Јаја Бакти во Индонезија. Во 2015 година, таа пронашла докази дека луѓето од Бајау се генетски прилагодени на животот на море. Кога отишла на нуркање со жителите, со себе зела апарат за ултразвук и ги скенирала телата на 59 селани. Тогаш сфатила дека Бајау имаат невообичаено големи слезини – двојно поголеми од просечниот маж, но и од жителите на соседното село сместено на копното.
Имаат генетски предиспозиции за живот на вода
„Слезината делува како складиште на црвени крвни зрнца кои носат кислород. Кога цицачите го задржуваат здивот, слезината се собира така што ги исфрла клетките и го зголемува нивото на кислород до 10 проценти. Затоа најдобрите нуркачи имаат најголема слезина“, објасни Илардо.
Сепак, слезините на народот Бајану не се одлични само за тренирање. Илардо и нејзиниот тим од Универзитетот во Копенхаген, откриле дека дури и локалните жители кои не нуркаат имаат несразмерно голема слезина. Тие откриле дека тоа се должи на ген кој е особено активен во тироидната жлезда и го контролира ослободувањето на хормоните. Токму овие хормони ја зголемуваат слезината.