Се ближи создавањето на општата вештачка интелигенција: за што треба да се подготви човештвото?

Развојот на вештачката интелигенција (АИ) брзо зема замав, а научниците се поделени околу тоа кога ќе видиме создавање на вештачка општа интелигенција (ВОИ) која може да ја надмине човечката интелигенција. Очекувањата се зголемуваат, а многу експерти веруваат дека во наредните години машините ќе можат да решаваат проблеми со ниво на расудување надвор од дофатот на повеќето луѓе.

ВОИ е поле на истражување кое има за цел да создаде компјутерски системи кои имаат способности слични на оние на луѓето. Овие системи не само што можат да извршуваат специфични задачи, туку и да се приспособат, учат и решаваат проблеми во различни области без посебна обука. Терминот „вештачка општа интелигенција“ првпат беше измислен во збирка есеи објавена во 2007 година, уредена од Бен Герцел и Касио Пенасина. Оттогаш, концептот стана цврсто вкоренет во научната фантастика и истражувањето во реалниот свет.

Современите технологии како ChatGPT и алгоритмите за машинско учење веќе покажуваат значителен напредок во одредени задачи, од препознавање слики до генерирање содржина. Сепак, тие се ограничени од опсегот на нивната програма. Спротивно на тоа, вештачката општа интелигенција ветува способности кои можат да го револуционизираат начинот на кој пристапуваме кон решавање проблеми и иновации.

Извршниот директор на OpenAI, Сем Алтман, ги истакнува потенцијалните придобивки од ВОИ: „Можеме да замислиме свет во кој секој од нас има пристап да помогне во практично секоја когнитивна задача“.

Ова може да доведе до зголемени ресурси, економски раст и нови научни откритија. Меѓутоа, со овој потенцијал доаѓаат сериозни егзистенцијални ризици.

Познатиот претприемач Илон Маск предупредува за „неконзистентноста“ меѓу целите на ВОИ и човечките цели, како и за потенцијалната закана за човековото постоење. Истражувањата покажуваат дека постои потенцијал ВОИ да работи во немир, да развие небезбедни цели и да создаде морално неприфатливи системи. Не е изненадувачки што овие грижи се предмет на интензивна дебата меѓу истражувачите.

Иако постојат спротивставени мислења за тоа дали ВОИ е можна, повеќето истражувања меѓу експертите сугерираат дека тоа би можело да се случи пред крајот на 21 век. Сепак, неодамнешните проценки ја намалуваат временската рамка на 5-20 години. Некои експерти, вклучувајќи го и Реј Курцвеил, дури тврдат дека можеме да очекуваме појава на ВОИ уште оваа деценија, што ќе доведе до технолошка сингуларност – момент кога вештачката интелигенција станува толку моќна што нејзиниот развој е надвор од човечката контрола.

Курцвеил предвидува дека до 2030-тите ќе видиме појава на суперинтелигенција, а до 2045 година луѓето ќе можат директно да го поврзат својот мозок со вештачката интелигенција, што во голема мера ќе ја прошири човечката интелигенција и свест.

Како ќе изгледа нашето општество во ерата на вештачката општа интелигенција? Одговорот на ова прашање зависи од тоа колку интелигентно можеме да управуваме со овие нови технологии и да ги интегрираме во нашиот секојдневен живот.