Ватикан им ги враќа светите артефакти чувани еден век на нивните домородни сопственици
Индиски лидери чекаа на снежната писта на аеродромот Пјер Елиот Трудо во Монтреал во саботата, додека скапоцените сандаци се истовараа од авион на Ер Канада. Внатре имаше повеќе од 60 вредни културни артефакти, меѓу кои редок Инуитски кајак направен од кожа на фока, одземени од народите од првите нации, инуити и метиси пред повеќе од сто години и чувани во Ватиканските музеи и ризници уште од тогаш. Ова емотивно враќање дома, документирано од CBC News, е кулминација на тригодишна борба на индигените лидери, поддржана од Папата Францис, веднаш по неговото историско извинување за злосторствата во црковно-водените домови за домородни деца во Канада.

Содржина:
- По три години борба, Ватикан враќа артефакти одземени на изложба од 1925 година
- Индигените лидери и историчари ги оспоруваат изјавите на Ватикан дека сакралните предмети биле подарени: „Многу е спорно дека ова било вистински подарок”
- Папата Францис се извини, Папата Лео враќа: „Враќањето на артефактите е важен и емоционален момент, но патот до вистинско помирување е долг”
- Артефактите добиваат нов дом во музејот во Гатино, но индигените бараат враќање токму во нивните заедници: „Овие културни предци повторно ќе го оживеат нашиот идентитет”
По три години борба, Ватикан враќа артефакти одземени на изложба од 1925 година
Артефактите, чии детали не се јавно објавени, се мал дел од илјадниците предмети што Ватикан ги собирал во колонијалната ера. Меѓу нив, како што објави CBC, е и кајак од кожа на фока на Инувиалуитите од западниот Арктик, последно извлечен од авионот во посебна кутија за транспорт. Овие артефакти првпат биле донесени во Рим за потребите на Ватиканската мисионерска изложба во 1925 година, промовирајќи го влијанието на Црквата во светот и посетена од милиони луѓе.
Индигените лидери и историчари ги оспоруваат изјавите на Ватикан дека сакралните предмети биле подарени: „Многу е спорно дека ова било вистински подарок”
Ватикан одамна тврди дека предметите му биле подарени на Папата Пиј XI, кој бил на чело на Црквата од 1922 година, но индигените луѓе од Канада го оспоруваат тоа. Збирката е собрана токму кога идентитетот на домородните луѓе во Канада се бришел преку закони кои забранувале нивни културни практики и со задолжително школување на децата во црковно-водени интернати со цел „да се убие Индијанецот во детето“. Во ваков контекст, „многу е спорно дека се работи за значајно подарување на предмети,” изјави Коди Гроат, професор по историја и индигенистички студии на Универзитетот Вестерн во Канада во е-пошта до CNN.
Папата Францис се извини, Папата Лео враќа: „Враќањето на артефактите е важен и емоционален момент, но патот до вистинско помирување е долг”
Напорите за враќање на артефактите се засилија во 2022 година, кога делегација на Први нации, инуити и метиси отпатува во Рим да разговара со Папата Францис за историските злоупотреби во интернатите. Следеше и неговата „покајничка посета“ на Канада кога се извини за „злото направено од страна на многу христијани врз домородните народи“. Францис вети враќање на реликвиите, а новиот папа Лео ја презеде честа да го исполни тоа ветување. „Ова е важен и емотивен момент за многу први нации низ земјата,” низ солзи изјави националната шефица на Првите нации, Синди Вудхаус Непинак. Но, признава: „Изминавме долг пат, но имаме уште многу да одиме.“ Ватикан и Канадската конференција на католички бискупи минатиот месец најавија дека предметите со комплетна документација ќе бидат „подарени“ назад на индигените заедници, нарекувајќи го тоа „завршеток на патувањето што го почна Папата Францис.“

Артефактите добиваат нов дом во музејот во Гатино, но индигените бараат враќање токму во нивните заедници: „Овие културни предци повторно ќе го оживеат нашиот идентитет”
Како што пренесе CBC, артефактите најпрво ќе бидат детално прегледани во Канадскиот музеј на историјата во Гатино, Квебек, а потоа лидерите ќе одлучат во чии домородни заедници ќе бидат вратени. „Со нетрпение очекуваме во наредните денови да ги отпакуваме предметите, а инуитското раководство и експерти да дознаат од кои делови потекнуваат артефактите и тоа знаење да го споделат не само со нашите инуити, туку и со цела Канада,” вели Натан Обед, претседател на Inuit Tapiriit Kanatami. За многу Домородци, ваквото враќање е длабоко значајно — како што вели Гроат: „Овие културни предци сега може да се придружат на нашите заедници и да помогнат во континуитетот и обновата на нашите културни практики.”

Коментирај анонимно