Дали конечно се пронајдени „исчезнатите“ 70% од вселената? Научниците ги пронајдоа првите докази дека црните дупки се извор на мистериозна темна енергија

Тој го сочинува најголемиот дел од универзумот, но речиси и не се знае нешто за таканаречената Темна енергија што нè обвива. Невообичаеното „нешто“ – една од најголемите мистерии на космологијата – се верува дека е непозната сила која ги раздвојува работите посилно од гравитацијата и предизвикува забрзување на проширувањето на универзумот.

Сега, научниците од Империал колеџ во Лондон веруваат дека конечно може да имаат објаснување за изворот на непозната енергија – црните дупки.

Д-р Крис Пирсон, коавтор на студијата, рече: „Ако теоријата важи, тогаш ова ќе ја револуционизира целата космологија. Конечно, добивме решение за потеклото на темната енергија што ги збунува космолозите и теоретските физичари повеќе од 20 години“.

Астрономите отсекогаш верувале дека темната енергија може да ја револуционизира физиката каква што ја знаеме, бидејќи нејзиното откритие пред 20 години се заканувало да го исфрли истражувањето за релативноста на Алберт Ајнштајн. Сепак, легендарниот физичар засега може да биде мирен, бидејќи тимот на меѓународни истражувачи ги најде првите докази дека темната енергија навистина се вклопува со неговата Теорија на релативноста.

Тие велат дека Теоријата на општата релативност е точна бидејќи црните дупки всушност содржат темна енергија, или енергијата од вселената што првично ја предвидел Ајнштајн. Тоа исто така значи дека ништо „ново“ или неоткриено не треба да се додаде на нашата слика за универзумот за да се откријат „исчезнатите“ 68 проценти со кои се изедначува Темната енергија.

Не само тоа, туку и идејата црните дупки да имаат „сингуларност“ во нивниот центар каде што ништо – дури ни светлината – не може да избега, е доведена во прашање.

Новата теорија обезбедува начин да се „заобиколи“ овој математички проблем, велат истражувачите, со тоа што ќе ја „исчезне“ идејата за сингуларност.

Збунети?

Во суштина, теоријата на Биг Бенг за создавањето на нашиот универзум првично предвиде дека неговото проширување ќе забави – или дури и ќе почне да се намалува – поради влечењето на гравитацијата. Но, во 1998 година, астрономите беа изненадени кога открија дека не само што универзумот сè уште се шири, туку и оваа експанзија се забрзува.

За да се објасни ова откритие, беше предложено дека „темната енергија“ е одговорна за раздвојување на работите посилно од гравитацијата. Ова беше поврзано со концептот што Ајнштајн го предложи, но подоцна беше отфрлен – „космолошка константа“ што се спротивстави на гравитацијата и го спречуваше универзумот да колабира.

Црните дупки сепак претставуваат проблем – на нивната исклучително силна гравитација е тешко да се спротивставиме, особено во нивните средишта, каде што се чини дека сè се распаѓа во феноменот наречен „сингуларност“.

За да копаат подлабоко во проблемот, тим од 17 истражувачи од девет земји проучувале девет милијарди години еволуција на црните дупки. Тие ги набљудуваа древните и заспани галаксии и открија дека црните дупки добиваат маса на начин што е во согласност со тоа што тие содржат вакуумска енергија или Темна енергија.

Всушност, големината на универзумот во различни моменти во времето тесно одговараше на масата на супермасивни црни дупки во срцето на галаксиите. Со други зборови, количината на темна енергија во универзумот може да се пресмета со вакуумската енергија на црната дупка – што значи дека црните дупки се извор на темна енергија.

Таква е возбудата и значењето на откритието, научниците одговорни за новото истражување рекоа дека „можеби го нашле одговорот на еден од најголемите проблеми во космологијата“.

Истражувањето е првиот набљудувачки доказ дека црните дупки всушност содржат вакуумска енергија и се „споени“ со ширењето на универзумот, зголемувајќи ја масата како што се шири универзумот – феномен наречен „космолошка спојка“.

Авторот на студијата, Данкан Фара, од Универзитетот на Хаваи, рече: „Ова е првиот опсервациски труд каде што не додаваме ништо ново во универзумот како извор за темна енергија: црните дупки во Ајнштајн теоријата на гравитација се темната енергија“.

Работата е објавена во два труда во списанијата The Astrophysical Journal и The Astrophysical Journal Letters.