Кога војната го уништи фудбалот: Најсилната генерација на Југославија пропушти Евро-1992 поради крвав распад

Содржина:

• Смртта на Тито и почетокот на кризата: Југославија се распаѓа, национализмот се крева
• Фудбалот како огледало на поделбите: Инцидентот Динамо-Црвена Ѕвезда во Загреб 1990
• Генерацијата на надежта: Од светски шампиони до жртви на војната
• Почнува војната, тимот се распаѓа: Бобан, Шукер, Панчев – сите заминуваат
• Ултиматум од светот: Санкции, забрани и одземање на соништата
• Евакуирани од турнирот: Поразителни последици за една генерација
• Последиците: Го изгубија детството, државата и шансата за вечна слава

Смртта на Тито и почетокот на кризата: Југославија се распаѓа, национализмот се крева

Со смртта на Јосип Броз Тито во 1980 година, југословенскиот баланс се наруши. Националните тензии повторно излегоа на површина: економијата колабираше, конфликтите во Косово, Босна, и Хрватска стануваа сè поопасни. До крајот на 1980-тите, Југославија тргна кон распад што ќе го обележи Балканот засекогаш.

Фудбалот како огледало на поделбите: Инцидентот Динамо-Црвена Ѕвезда во Загреб 1990

Политиката и национализмот се проникнаа во стадионите. На натпреварот меѓу Динамо Загреб и Црвена Ѕвезда, навивачите предизвикаа нереди, а капитенот Звонимир Бобан со удар по полицаец стана симбол на хрватскиот отпор. За многу луѓе, ова беше почетокот на крајот за Југославија, а фудбалот беше местото каде што омразата се претвори во насилство.

Генерацијата на надежта: Од светски шампиони до жртви на војната

Крајот на 1980-тите и почетокот на 1990-тите донесе силна генерација играчи како Бобан, Шукер, Просинечки и Панчев, селектирани од Ивица Осим. Југославија беше надеж за светски успеси – но разделената држава и етничките конфликти ја уништија сплотеноста на тимот и соновите на играчите.

Почнува војната, тимот се распаѓа: Бобан, Шукер, Панчев – сите заминуваат

Во 1991 и 1992 година, како започнаа вооружените судири, играчите ja напуштаа репрезентацијата. Хрватите, Словенците, Босанците, па дури и Македонецот Дарко Панчев одбија да играат – за нив, фудбалот веќе не беше најважното нешто, кога земјите им гореа, а семејствата им страдаа.

Ултиматум од светот: Санкции, забрани и одземање на соништата

Со избувнување на Босанската војна и крвопролевањето, ОН ги воведе најстрогите санкции. Резолуцијата 757 ги забрани сите спортски настапи и изолацијата беше комплетна: само неколку дена пред Евро-1992, додека играчите веќе беа во Шведска, УЕФА го објави најболното решение. Југославија беше исклучена од турнирот, а фудбалерите при тоа останаа заглавени далеку од дома.

Евакуирани од турнирот: Поразителни последици за една генерација

Драматично, фудбалерите мораа да купат гориво за да се евакуираат со авион дома. Како што пораснаа војните дома, така се распаднаа и соништата за спортска слава. Наместо Југославија, Данија одигра и го освои Евро-92. Истите тие Југословени беа уверени: „Ако игравме, ќе победевме…“

Последиците: Го изгубија детството, државата и шансата за вечна слава

Трагедијата на Југославија удри и врз фудбалот. Силен тим никогаш не ја доби својата шанса, а еден дел од балканскиот идентитет засекогаш беше исклучен од европските фудбалски приказни. Но, најголемите загуби беа човечките: илјадници животи, семејства, домови и највредните соништа. Оние кои играа за Југославија сега тагуваат, знаејќи колку далеку можеше да отиде тој тим…