Во Данска, на улиците се појавија „кафемати“ за рециклирање на чашките за кафе – за секоја вратена чаша, следува награда

Повеќе од 1 милијарда луѓе во светот пијат кафе секојдневно, што претставува околу 12.6% од светската популација. Иако постојат бројни начини за подготвување кафе, многумина претпочитаат да го набават од локалните кафулиња. Проблемот е што овие еднократни чаши создаваат огромна количина отпад.

Големи компании како „Starbucks“ и „McDonald’s“ преземаат чекори за намалување на овој отпад, мотивирајќи ги клиентите да користат реупотребливи чаши во замена за попуст. Сепак, градот Орхус, вториот по големина во Данска, презеде поинаков пристап кој дава значајни резултати.

Пред една година, Орхус започна тригодишен пилот-проект со автоматски машини за враќање на реупотребливи чаши. Клиентите кои ќе ги вратат чашите добиваат поврат од 0.70 евра на својата дебитна картичка. Чашите потоа се транспортираат до „TOMRA“ центарот за чистење и рециклирање, каде што, доколку се неоштетени, повторно се враќаат во употреба во учесничките кафулиња.

Програмата, која вклучува 45 различни бизниси, потсетува на системите за депозити за враќање пластични и стаклени шишиња во супермаркетите. Разликата е што автоматите во Орхус се поставени на главните улици, што ја зголемува достапноста.

И покрај бавниот почеток со само 25% стапка на враќање, иницијативата доживеа пресврт во септември 2024 за време на неделниот фестивал кога беа понудени само реупотребливи чаши. Тоа доведе до враќање на 100,000 чаши, количество што би исполнило 1,200 корпи за отпад.

Денес, стапката на враќање изнесува 88%, со што секоја чаша се користи во просек 44 пати. Плановите за проширување на програмата вклучуваат реупотребливи чинии, кутии за пица и други производи, што го прави овој проект инспирација за одржливи системи во други градови.

„Орхус го покажува патот кон поодржлива иднина“, изјави Тове Андерсен, извршен директор на TOMRA, „и се надеваме дека многу други градови ќе се инспирираат.“